Một hàm răng trắng đẹp phải hội đủ các yếu tố: hình dáng răng đều đặn, không dị dạng, kích thước răng tỷ lệ hài hòa với chiều dài cung hàm, màu sắc trắng bóng, hàm răng đều, đẹp một phần do yếu tố di truyền, nhưng hầu hết những người có răng lợi tốt là do vệ sinh răng miệng thường xuyên. Ngược lại đa số những người răng bị hỏng là do ăn quá nhiều đường, nhất là khi còn nhỏ.
Chăm sóc sức khỏe răng miệng cũng như việc điều trị bệnh răng miệng phải nhằm bảo đảm ba yêu cầu: chức năng, thẩm mỹ, dự phòng. Ba yêu cầu phải hài hòa và bổ sung cho nhau, nhưng yêu cầu chức năng là quan trọng nhất. Không nên vì muốn chỉnh hình vị trí một răng đẹp, trám thẩm mỹ một răng đẹp mà quên đi khớp cắn hai hàm, tình trạng mô nha chu... mà làm mất chức năng của răng.
Chăm sóc sức khỏe răng miệng cũng như việc điều trị bệnh răng miệng phải nhằm bảo đảm ba yêu cầu: chức năng, thẩm mỹ, dự phòng. Ba yêu cầu phải hài hòa và bổ sung cho nhau, nhưng yêu cầu chức năng là quan trọng nhất. Không nên vì muốn chỉnh hình vị trí một răng đẹp, trám thẩm mỹ một răng đẹp mà quên đi khớp cắn hai hàm, tình trạng mô nha chu... mà làm mất chức năng của răng.
Làm thế nào để có hàm răng khỏe đẹp?
Để có hàm răng khỏe đẹp, cần chải răng thường xuyên, đúng cách, đều đặn hằng ngày. Chải răng ít nhất 2 lần/ngày vào buổi sáng và trước khi đi ngủ; Hoặc tốt nhất là chải răng buổi sáng lúc thức dậy, sau các bữa ăn và trước khi đi ngủ. Khi chải răng là làm sạch răng không để thức ăn bám vào răng tạo nên vôi răng. Ngoài bàn chải răng thông thường, nên sử dụng thêm các phương tiện hỗ trợ như bàn chải kẽ răng, tăm nước, các thuốc súc miệng tạo bọt để đẩy thức ăn ra ngoài và giảm sưng lợi. Dùng kem đánh răng có fluor giúp ngăn ngừa sâu răng rất hiệu quả. Dùng chỉ nha khoa để lấy các mảng bám thức ăn giữa các kẽ răng mà bàn chải không thể làm sạch được.
Bạn đã đánh răng đúng cách chưa?
Đánh răng, chải răng có thể làm mất đi những bựa thức ăn bám quanh răng và các loại vi khuẩn làm ổ gây sâu răng, làm cho hơi thở không có mùi.
Đánh răng, chải răng có thể làm mất đi những bựa thức ăn bám quanh răng và các loại vi khuẩn làm ổ gây sâu răng, làm cho hơi thở không có mùi.
Đánh răng đúng cách như sau: chải mỗi vị trí từ 5 lần trở lên; hay chải mỗi mặt răng là 30 giây (mặt ngoài, mặt trong, mặt nhai và mặt bên). Cách chải mặt ngoài và mặt nhai: đặt bàn chải nghiêng một góc 45 độ với hàm răng, chải theo chiều từ chân răng đến mặt nhai với động tác tới lui nhẹ nhàng. Tránh chải răng theo chiều ngang vì nó sẽ làm mòn chân răng. Chải cẩn thận mỗi vùng 2-3 răng và tuần tự như thế cho sạch tất cả các răng. Đối với mặt trong: đặt lông bàn chải theo chiều thẳng đứng và dùng đầu bàn chải nhẹ nhàng chải từ trên xuống dưới. Làm sạch lưỡi bằng cách dùng bàn chải cạo, hoặc cạo lưỡi bằng que cạo lưỡi. Nên tránh đánh răng quá nhiều, quá nhanh, quá mạnh làm chảy máu lợi và nướu răng. Khi dùng bàn chải tự động phải sạch kỹ từng răng, vòng theo độ cong của nướu răng và hình dáng của răng để lấy hết các mảng bám trên răng, giữ đầu lông bàn chải ở từng răng trong vài giây để chải sạch rồi mới di chuyển qua răng kế tiếp. Mặc dù đã chải răng vẫn phải dùng chỉ nha khoa để làm sạch mảng bám ở cổ răng, kẽ răng, vì vẫn còn 40% diện tích răng bàn chải chưa làm sạch được.
Cách dùng chỉ nha khoa thế nào?
Dùng một đoạn dài khoảng 50cm và quấn 2 đầu sợi chỉ vào 2 ngón giữa, chừa lại 1 đoạn giữa khoảng 5cm; ngón trỏ và ngón cái giữ căng sợi chỉ, nhẹ nhàng đưa sợi chỉ vào kẽ răng sao cho đoạn chỉ len sát mặt bên của răng, không ấn quá sâu, không kéo sợi chỉ qua lại sẽ làm tổn thương nướu, kéo sợi chỉ quanh mỗi răng theo hình chữ C và nhẹ nhàng di chuyển lên xuống ở mặt bên mỗi răng. Thay sợi chỉ khác khi chuyển qua làm sạch răng kế tiếp.
Dùng một đoạn dài khoảng 50cm và quấn 2 đầu sợi chỉ vào 2 ngón giữa, chừa lại 1 đoạn giữa khoảng 5cm; ngón trỏ và ngón cái giữ căng sợi chỉ, nhẹ nhàng đưa sợi chỉ vào kẽ răng sao cho đoạn chỉ len sát mặt bên của răng, không ấn quá sâu, không kéo sợi chỉ qua lại sẽ làm tổn thương nướu, kéo sợi chỉ quanh mỗi răng theo hình chữ C và nhẹ nhàng di chuyển lên xuống ở mặt bên mỗi răng. Thay sợi chỉ khác khi chuyển qua làm sạch răng kế tiếp.
Ăn uống thế nào để có hàm răng khỏe, đẹp?
Hạn chế ăn thức ăn ngọt như bánh kẹo, nước đường; nên ăn các loại rau, củ, trái cây tươi; không nên hút thuốc lá; khi không có điều kiện đánh răng sau khi ăn thì có thể thay thế bằng cách nhai kẹo cao su không đường, vì nhai kẹo cao su giúp miệng tiết nước bọt, hạn chế các mảng bám trên răng. Thực hiện việc khám răng định kỳ 6 tháng một lần, để được phát hiện và điều trị sớm các bệnh răng miệng.
Hạn chế ăn thức ăn ngọt như bánh kẹo, nước đường; nên ăn các loại rau, củ, trái cây tươi; không nên hút thuốc lá; khi không có điều kiện đánh răng sau khi ăn thì có thể thay thế bằng cách nhai kẹo cao su không đường, vì nhai kẹo cao su giúp miệng tiết nước bọt, hạn chế các mảng bám trên răng. Thực hiện việc khám răng định kỳ 6 tháng một lần, để được phát hiện và điều trị sớm các bệnh răng miệng.
Một số thức ăn có liên hệ với các vi khuẩn gây sâu răng. Mặc dù chế độ dinh dưỡng kém không trực tiếp gây bệnh răng miệng, nhưng bệnh răng miệng sẽ tiến triển nhanh hơn và nặng hơn ở những bệnh nhân có chế độ dinh dưỡng thiếu thốn. Dinh dưỡng kém giảm sức đề kháng dễ bị sâu răng hơn. Vì vậy, việc ăn thức ăn đa dạng, chế độ ăn cân bằng không những cải thiện sức khỏe răng miệng mà còn giảm nguy cơ mắc các bệnh khác. Nên ăn những thức ăn: trái cây, rau quả, bánh mì, ngũ cốc, sữa và các sản phẩm từ sữa, thịt, cá, các loại đậu... Tránh những chế độ ăn mất cân đối làm khiếm khuyết vitamin và muối khoáng. Tránh khô miệng bằng cách uống nhiều nước. Nước bọt sẽ bảo vệ cả mô mềm và mô cứng trong miệng. Khi ăn vặt nên hạn chế những thức ăn dính, ngọt, dẻo... vì chúng dễ gây sâu răng. Thay vào đó hãy chọn những thức ăn có lợi cho răng như: các hạt, rau tươi, sữa chua; những loại nước có gas có chứa nhiều đường sẽ làm mòn răng, đặc biệt là acid trong các loại nước quả sẽ vô hiệu hóa men răng, giúp vi khuẩn gây viêm, nhất là khi dùng đồ uống có quá nhiều đường và uống vào buổi tối trước khi đi ngủ.
ThS. Bùi Ánh Nguyệt (Theo Sức Khỏe & Đời Sống)
